CƠ CHẾ TẠO SỮA MẸ

Chúng ta có khả năng kỳ diệu để nuôi sống một đứa trẻ bằng sữa của chính cơ thể mình trong 6 tháng đầu đời của con. Sữa me là món quà tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng không chỉ cho con mà cho cả mẹ nữa. Trong bài viết này EZ Mommy xin viết lại về quy trình và chơ chế sản xuất sữa trong cơ thể ngời mẹ của bác sĩ/ chuyên gia tư vấn sữa mẹ Quốc tế IBCLC nhé.

Cơ chế sản xuất sữa

Đầu tiên chúng ta cần hiểu, quá trình tạo sữa không bắt đầu khi mẹ sinh bé, mà quá trình đó bắt đầu từ lúc mang thai

Có 3 quá trình tiết sữa:

Biểu độ: Ba giai đoạn của quá trình tiết sữa

GIAI ĐOẠN LI: Từ tuần 16-22, prolactin bắt đầu tiết rồi, nhưng do bánh nhau tiết ra progesterone nên nó ức chế prolactin. Vì vậy giai đoạn này đã có sữa non, nhưng không nhiều, có mẹ có chảy sữa có mẹ không => Vậy thì sữa non đã có sẵn cho con để con dùng trong 2 ngày đầu

GIAI ĐOẠN LII: Khi bánh nhau bong ra, progesterone giảm đột ngột, prolactin không còn bị ức chế nữa nên quá trình tạo sữa ào ạt xảy ra. Giai đoạn II xuất hiện mạnh mẽ vào 30-40 giờ sau sinh. => Vì vậy 1 số me sẽ bắt đầu cương sữa dần từ ngày 2-3-4-5 Giai đoạn I và II là 2 giai đoạn tạo sữa bằng nội tiết tố.

GIAI ĐOẠN LIII : Giai đoạn kích thích tạo sữa tại chỗ Khi bé bú sữa mẹ, các nang chứa sữa sẽ xẹp xuống. Mà em bé bú càng nhiều thì nang sữa càng trống, càng trống thì nó báo hiệu cho cơ thể người mẹ biết để tăng sản xuất sữa và tiết ra lấp đầy nang sữa. Vì vậy, nếu bạn không cho con bú, không có cơ chế làm xẹp nang sữa, tín hiệu sẽ báo lên não là con bạn “đủ” sữa và cơ thể bạn sẽ “giảm tạo sữa lại”. Nếu vì lí do nào đó trong 2 – 3 ngày đầu mẹ không cho con bú thì cơ chế nội tiết tố vẫn hoạt động giúp mẹ vẫn có sữa cho con. Tuy nhiên, nếu như mẹ không cho bé bú thì giai đoạn III sẽ không hoạt động, vì vậy, cơ thể mẹ sẽ hiểu sai là con “đủ” sữa và không kích thích tạo sữa nữa. Hệ quả là mẹ dần mất sữa về sau.

Cơ chế tạo sữa- Phản xạ xuống sữa

Khi bé bú mẹ, động tác mút cúa bé sẽ gửi tín hiệu lên não, kích thích não bộ tiết ra hai hormone: hormone prolactin phụ trách tạo sữa, và hormone oxytocin phu trách đẩy sữa ra góp phần tạo ra phản xạ xuống sữa.

Vậy Phản xạ xuống sữa là Phản xạ mà khi đầu ti và quầng vú được kích thích thì các nang sữa sẽ co thắt và tống 1 lượng sữa ra khỏi ngực. Cụ thể là khi bé bú mẹ, miệng và lưỡi bé tiếp xúc trực tiếp sẽ kích thích quầng vú và đầu ti người mẹ. Tín hiệu từ thần kinh từ bầu ngực sẽ gửi đến não bộ. Não bộ tiết ra hormone Oxytocine, các hormone Oxytocine này sẽ theo máu xuống bầu ngực khiến cho các cơ quanh nan sữa co thắc đồng loạt. Khi các nang sữa được co bóp sẽ giúp đẩy sữa ra khỏi bầu ngực. Nhờ vậy bé sẽ nhận được nhiều sữa hơn. Nếu không có phản xạ xuống sữa này, em bé chỉ bú được lượng sữa chủ yếu trong các lòng ống dẫn sữa, chứ không nhận được nhiều sữa từ các nang chứa sữa.

Cho dù mẹ cho bú trực tiếp, vắt sữa bằng tay hay vắt sữa bằng máy (dùng máy hút đôi hay máy hút đơn) thì phản xạ này đều cần phải có. Có điều các mẹ cần hiểu rằng khi bú mẹ trực tiếp thì phán xạ xuống sữa này sẽ được xảy ra một cách tự nhiên không cần phải tự kích thích. Còn khi hút sữa, các mẹ sẽ phải tự kích thích Phản xạ xuống sữa. Nếu trong quá trình hút sữa mà người mẹ không tự kích thích tốt được phản xạ xuống sũa thì sữa sẽ không được đẩy ra khỏi ngực tốt và dễ bị ứ lại trong ngực nhiều hơn, người mẹ có nguy cơ tắc tia hoặc kích hoài mà sữa vẫn không tăng đủ sữa.

Dấu hiệu bạn nhận biết được PXXS là:

Ngứa râm ran, tê tê, buốt, châm chích rần rần 2 bên ngực, sữa tự động chảy ra 2 bên ngực, hoặc bé bú bên này sữa chảy bên kia ( có khoảng 30% các bà mẹ không cảm thấy bất kỳ cảm giác nào trong số này).